Cinema - Tehran International Film Festival (Nov 1974)

مصاحبه با میکلوش بانجو گفتگو از : ژان لوئ ی کومولی و میشل دلاهایه ترجمه : حسن زاهدی بچه علت درفیلم‌هایتان ازتوضیح‌دادن و ارائه علت (بویژه علل‌روانی) خودداری میکنید وهیچ چیز بجز رفتار بدون انگیزه که بدون هدف نیزمینماید » نشان نمیدهید ؟ 3 درمجارستان بیشتر فیلسازان با کم و بیش موفقیت میکوشند چیزی بگویند » 1 میکنم که «با کم وییش موفقیت» زیرا که ما نمیتوانیم پیام‌مان راآن‌طو رکه میخواهيم صرربح وروشن‌به گوش‌تماشا گربرسانیم» بی‌شاك‌مجارستان تنها کشوری‌نیست که چنین وضعیتی‌دارد وبعلاوه د رکشور ما این تصورت يك سنت چند صد ساله طایء است. ۰ شرابط زندگی مجارها پیوسته دستخوش تغیییر و تشنجات اقتصادی » سیاسی ات بوده ات ۰ بهمین‌جهت اس تکه .نها به ندرت دریچه دلشان را بروی‌کسی میگشایند. ازانجاکه همه ما ميخواهيم چیزی بگوئیم و صراحت لازم برای اینکار را نداریم » به فرم فیلم برای بیان مقصودمان توجه زیادی داریم . از «باز گثت من» به بعد من کوشیده‌ام اینکاررا ساده وبی‌پیرایه انجام دهم . شاید بهمین دلیل است که رفتاروموقعیت‌ها مهمترین عنصرفیلم‌هلی من هستند. من بیش ازهمه شیفته فرم هستم . وعلت اینکه من ساده‌ترین وبی‌شاخ وب رگ‌ترین فرم را جستجو میکنم اینست که میخواهم روهاتتیسسم اضاساتی را که در گنشته»برای سر درادن عامه بسیار بکار .برده شده » از 3 ۱ میکلوش بانچو کا رگردان مشهور مجار فیلم‌های خشن . بی‌پرده وزیبای خودرا کوششی بر ای «کشتن رومانتیسیسم احساساتی» میخواند . « پانچو » بی‌ثك یکی ازاصیل‌ترین و سینمائی است که درچند سال اخیر شکوفا گردیده _ وهمراه با «اسکولیموفسکی» و «شورم» نقطه کانون یگرایش‌های روزافرون سینمای اروپای شرقی با سینماق معاصر مغرب‌زمین را تشکیل میدهد صحنه‌های غیرقابل تفسیر خشونت » خیانت و زو رگوئی فیلم‌های او که در آن‌ها ظالم ومظلوم پی‌دربی نقش عوض میکنند واعمال خشونت آمیز هیچکس را فاس نشده باقی نمیگذارد» انباشته ازتْزلی زه رآگین » ضد رمانتيك ومنعک سکننده حقایق قرن بیستم است . کارهای استیلیزه وتراژدی حماسی «بانچو» ازفیلم‌های «زنگ‌ها به رم عزیمت کرده‌اند» (۰)۱۵6۸ «کانتاتا» )۱۵۲۴(‏ «با زگشت من» (۱۵۹4) گرفته تا آثار پخته‌تر بعدی «محاصره» )۱۹۲۵(‏ «سرخ وسنید» (۱۵۷) » «سکوت وفریاد» (۱۹7۸) ۰ «مواجهه» (۱5۸) 1 ععطع۸ «] کنس‌دئی» (۱۵۷۰) و «باد زمستانی» (۱۹۲۸) پیوسته با مسائل فقدرت وزو رگوئی د رگیر بوده است . با تصاوبری فوق‌العاده زیبا وسکانس‌هائی انباشته ازترس ووحشت تسکین‌ناپذی رکه برزمینه مناظر سیاه وسفید سرد وخشن ارائه میگردد . ۰ این چنین صحنه‌هاثی » استعاره‌های تصویری ازحقایقی که بظورغیر مستقیم بهتربیان میگردد » هستند. در «محاصره» بدام افتادن يكك گروه مبارز ملی «مجار» که درسال ۱۵۵۸ علیه امپراتوری اطرش مجارستان قبام کردند و با شکنجه‌های روائی وجسمی نابود شدند » موضوع داستان است » در «سرخ وسفید» شقاوت‌ها و کشنارهای دسته جمعی درهردو جبهه جنگ‌های داخلی ۱۹۱۵ روسیه » در «سکوت وفرباد» تعقیب و کشتار طرفداران رژیم ناف رجام بلا کون درمجارستان » در «مواجهه» مواجهه بین جوانان کمونیست ومخالفانشان فر" ۷ وبالاخره در «باد زمستانی» داستان فیلم مربوط به یکی ازاعضای ب كگروه انارشیست دراوایل سالهای سی است که فسادگروهش موجب انهداهش میگردد وسپس بعنوان يك قهرمان شناخته میشود . سبكك بانچو پیوسته موجز ومحدود به عناصر اساسی با هرفیلم پرتوان‌ترگردیده است بطوربکه در «باد زمستانی» او تنها از دوازده موقعیت دوربین استفاده میکند که سرشار ازح ر کات مداوم و وکورن وگرافيك است . سادگی گول زننده کارش بی‌درنگ دقت و نظم ساختمان و استعاره ایدئولوژیکی اورا آشکار میسازد وبدیهه سازی‌هائی که درمصاحبه زیر به‌آن‌ها اشاره میشود » به نابغه‌ای پرشور وسرسخت تعلق دارد . شما با نشان‌دادن رفتار شخصیت‌ها با ,آچنین صر احت‌بی‌رحمانه‌ای نه‌تنها احساساترقیق ورومانتیسم را میکشید » بلکه کیفیات روانی وتمام زندگی درونی شخصیت‌ها را نیز ازبین میبرید . چگونه اننظار دارید وقتی تمام انگیزه روانی را کنار میگذ ار بد رفتار شخصیت‌ها را ازنقطه نظر ساختمانی توجیه کنید ؟ وقتی برخوردهای پیچیده انسانی را بررسی میکنیم با چنان مجموعه درهمی ازعوامل روانی . اجتماعی ونیاسی رویرو میگردیم که وی توت چیه ارارا بر رت به محدودیت وسایل خود پی بردیم » بخوددگفتيم تشریح وتوضیح همه چیزممکن نیست. این شاید دلیل خودداری من ازتوضیح دادن باشد » بدین ترتیب من امکان هرنوع توضیحی را باقی میگذارم . درفیلم‌های شما دو روش و خط مشی متفاوت پاباپای هم پیش میروند : ازبك طرف میل به ساده‌کردن فرم وازظرف دیگرخودداری ازتشریح وتوضی حکه نتیجه‌اش مبهم‌ثر ساختن مفهوم فیلم است . برخی ازتماشاگران میتوانند درباین که فیلم‌های شما دارای‌مفاهيم استعاره‌ای است » و آنچه روی برده دیده میشود » نماینده يك و اقعبت انتزاعی اس ت که نشان داده نمیشود. اما گاهی چنین حس‌میشو که این پابان کارنیست واینکه استعاره‌ها مفاهیم وسیعتری را دربر میگیر ند . زیرا که شما نه‌تنها از موقعبت‌های « ایموس ف و گل» كت تاریخی مجارستان استفاده میکنید » بلکه گاهی ساختمان‌های فرمی‌تان بر اساس اندیشه‌هائی‌و سیع وجهانی بنیا نگذارده ميشود . بله فکرمیکنم همینطوراست. وبرخلاف فیلم «محاصره» کب کر تعقیب شونده کامال؟ مشخص و متمایز ازتعقیب کننده است و هربث وه ما ی رد ار در و فریاد» همه به يت خانواده تعلق دارند» تعقیب کننده وتعقیب شونده همیشه ازهم قابل حاص لکار شما را میتوان به دوطریق توجیه کرد: یکی اینکه شما ادا مطالب فراوانی دراختیار داری د که با پیشرفت کار بتدریج شاخ وب رگ ومطالب فرعی را حذف میکنید تا به آنچه که ما روی پرده می‌بينيم برسید ودیگر اینکه بايك ایده اساسی شروع میکنید وضمنکارخرده خرده آن را غنی میسازید ومفهوم فیلم بعداً آشکار میگردد . کداميك ازاین دو فرضیه با رو شکار شما تطبیق دارد ؟ ما هنگام فیلمبرداری بارها داستان را موردبررسی‌قرارميدهيم وپیوسته ازمیان‌امکانات متعدد یکی را انتخاب هيکنیم » گواینکه هميشه يك طرح‌کلی راکه بتواند به صحنه‌های مختلف مفهوم ببخشد ‏ درنظر داربم . بدین‌ترتیب فکر میکنم » روش کار ما با فرض دوم بیشتر تطبیق داشته باشد بقیه درشماره بعد